افسردگی به عنوان یکی از اصلیترین معضلات سلامتی در جوامع مدرن و در حال توسعه شناخته میشود که تاثیرات قابل توجهایی بر فرد و جامعه میگذارد. بطور خلاصه، افسردگی نوعی بیماری بوده که دارای مشخصات خاصی است، از جمله:
- از دست دادن انگیزه و علاقه نسبت به فعالیتهای روتین
- حجوم افکار منفی و نگرانی بابت آینده
- احساس خستگی و آشفتگی، حساسیت
- اختلال در خواب، کم خوابی یا خوابیدن بیش از حد
- ناامیدی نسبت به آینده
- اندیشیدن به مرگ و خودکشی
- ناراحتی و انزوا
اگرچه درمان رایج برای افسردگی استفاده از داروهای مختلف است، اما استفاده از روشهای درمانی مکمل نیز در حال افزایش میباشد. از جمله این روشها طب سوزنی است که خوشبختانه مطالعات کلینیکی فراوانی در مورد اثرات درمانی این روش برای افسردگی وجود دارد.
تاثیر طب سوزنی در درمان افسردگی بر اساس تحقیقات:
در مطالعه مروری کوکران که در سال ۲۰۱۸ توسط محققان استرالیایی انجام و در پایگاه Cochrane Database Syst Rev چاپ شد، تاثیر نسبتا ناچیز طب سوزنی در درمان افسردگی گزارش شده است. در این مطالعه اثر طب سوزنی در مقایسه با گروههای کنترل مختلف، و حتی همزمان با داروههای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. و در نهایت، اگرچه ناچیز، اما بر تاثیر نسبی طب سوزنی اشاره شده است. و در نهایت بر لزوم انجام مطالعات کارآزمایی تصادفی کنترل شده با کیفیت بهتر تاکید شده است. در مطالعه مروری سیستماتیک دیگری که در سال ۲۰۱۹ توسط همان محققان و با مشارکت گروهی از محققان چینی و کرهایی انجام و در مجله J. Clin. Med. چاپ شد، طب سوزنی به عنوان یک روش کمکی مناسب در کنار درمانهای دارویی رایج برای افسردگی گزارش شده است.
نحوه عمل طب سوزنی:
در طب سنتی چینی “چی” به عنوان جریانی از انرژی است که از طریق کانالهایی در سراسر بدن در گردش است. بر این اساس هر چیزی که از جریان آزادانه انرژی در بدن ممانعت کند باعث بیماری میشود. این میتواند شامل عوامل جسمی مانند درد یا عوامل روحی مانند استرس و اضطراب باشد. اعتقاد بر این است که طب سوزنی میتواند به رفع هر گونه گرفتگی در مسیر انرژی کمک کرده و عملکرد اندامها را متعادل کند.
در پژوهشهای کلینیکی مدرن نیز مشخص شده است که کاشت سوزن در نقاط خاص از بدن میتواند تولید اندورفینها را تحریک کند. اندورفینها هورمونهایی هستند که عملکردی ضد درد داشته و به رفع استرس یا اضطراب و همچنین افسردگی کمک میکنند.
آیا طب سوزنی افسردگی را درمان میکند یا فقط علائم آنرا کاهش میدهد؟
ادعا میشود طب سوزنی همزمان با کاهش علائم میتواند بطور ریشهایی علل ایجاد افسردگی را درمان کند. نتایج تحقیقات مختلف نشان داده طب سوزنی میتواند کاهش تمایلات جنسی که از علائم اصلی افسردگی هستند را بهبود بخشند. با اینحال علیرغم اینکه میتوان از طب سوزنی به تنهایی برای درمان افسردگی استفاده کرد، اما همچنان به علت تناقض نتایج بعضی از مطالعات، به استفاده همزمان آن با روشهای دارویی رایج توصیه میشود که میتواند به نتیجه بهتری در درمان افسردگی ختم شود.
برنامه درمانی طب سوزنی به چه صورت میتواند باشد؟
طب سوزنی ممکن است هفتهایی یک تا شش جلسه انجام شود. تا به حال در هیچ مطالعه اثر تعداد جلسات در هفته با یکدیگر مقایسه نشده است. با اینحال جلسات مکرر ممکن است از نظر زمان یا هزینه ممکن نباشد. در هفتههای اول ممکن است تعداد جلسات فشردهتر برگزار شود و پس از به دست آمدن نتایج اولیه فاصله جلسات بتدریج بیشتر شود.
آیا طب سوزنی عوارضی دارد؟
طب سوزنی برای اغلب افراد یک روش کاملا ایمن است و به ندرت ممکن است عارضه جدی داشته باشد. حتی عوارض خفیف هم بندرت پس از طب سوزنی مشاهده میشوند. از جمله این عوارض عبارتند از:
- خارش در محل کاشت سوزن
- واکنشهای آلرژیک به سوزن
- درد
- خونریزی از محل کاشت سوزن
- کبودی در محل کاشت سوزن
- خستگی
- خواب آلودگی
- عفونت ناشی از غیراستریل بودن سوزن
به طور خلاصه، طب سوزنی و داروهای نوین هر دو میتوانند به درمان افسردگی کمک کنند. اگرچه مطالعات کلینیکی عمدتا تاکید به نیاز به پژوهشهای بیشتری در مورد نحوه اثر طب سوزنی دارند، اما حداقل در مقایسه با روشهای دارویی، طب سوزنی به عنوان یک روش بیعارضه شناخته میشود بطوری که همه حتی زنان باردار نیز میتوانند آنرا امتحان کنند.