حجامت چیست؟
حجامت یک روش درمانی سنتی است که در درمان طیف گستردهایی از بیماریها مورد استفاده قرار گرفته است. در این روش از ظروف کاسه یا فنجان مانند برای ایجاد مکش در سطح پوست استفاده میشود. ادعا میشود این مکش به علت تقویت جریان خون در محل و همچنین تقویت جریان انرژی “چی” در بدن به بهبود بیماری کمک میکند. اعتقاد بر این است تقویت جریان خون در محل ضمن کمک به رفع گرفتگی عضلات، باعث تقویت سلولها شده و فرایند ترمیم را سرعت میبخشد.
انواع روشهای حجامت:
حجامت در ابتدا بوسیله شاخ حیوانات انجام میشده است. بعدها فنجانهایی از جنس بامبو و سپس سرامیک برای اینکار ساخته شد. امروزه اما عمدتا از فنجانهای شیشهایی برای اینکار استفاده میشود. مکش بوسیله حرارت ایجاد میشود. به اینصورت که فنجان قبل از قرار گرفتن روی پوست بوسیله آتش گرم شده و سپس روی پوست گذاشته میشود. همانطور که شروع به سرد شدن میکند به تدریج پوست را به داخل میکشد.
انواع مختلف تکنیک حجامت وجود دارد که دو نوع خشک و مرطوب از همه رایجتر هستند. در حجامت خشک از یک ظرف کاسه مانند برای ایجاد مکش و کشیدن پوست به داخل ظرف استفاده میشود بدون اینکه خونی از محل جاری شود. اما در روش مرطوب پس از مکش پوست از یک تیغ برای ایجاد زخم بصورت کنترلشده روی پوست استفاده شده که منجر به خروج خون از محل میشود.
در روش خشک فنجانها معمولا بین ۵ الی ۱۰ دقیقه در محل باقی میمانند. اما در روش مرطوب فنجانها فقط برای چند دقیقه کوتاه تا زمانی که برش در سطح پوست ایجاد شود، در محل قرار میگرند. پس از برداشتن فنجانها در روش مرطوب، محل زخمها بوسیله پماد و بانداژ بسته میشود تا از ایجاد عفونت جلوگیری شود.
از حجامت برای درمان چه بیماریهایی استفاده میشود؟
از حجامت برای درمان طیف وسیعی از بیماریها استفاده میشود. این روش خصوصا در درمان دردهای عضلانی میتواند موثر باشد. از آنجایی که فنجانها میتوانند در نقاط اصلی مرتبط با ماساژ درمانی (طب سوزنی) بکارگرفته شوند لذا این روش میتواند در درمان مشکلات گوارشی و پوستی نیز مفید باشد. در یک مطالعه مروری در سال ۲۰۱۲ پیشنهاد شده است که حجامت اثرات درمانی چشمگیرتری در مقایسه با دارونما دارد. بر اساس پژوهش حجامت برای درمان بیماریهای زیر میتواند مفید باشد:
- زونا
- فلج صورت
- سرفه و تنگی نفس
- آکنه
- فتق دیسک کمر
- اسپوندیلوز گردنی
آثار درمانی حجامت بر بدن:
بر اساس بررسی مروری که در سال ۲۰۱۹ انجام شده است، شواهد متعددی مبنی بر تاثیر حجامت بر ایجاد آرامش و تحریک آزادسازی اپوئیدها در مغز وجود دارد. این درحالی است بسیاری از پژوهشگران معتقدند اصلیترین اثر حجامت تقویت گردش خون در بدن و کمک به دفع مواد زائد و سموم از بدن است. این اتقاق از طریق تقویت گردش خون بطور موضعی، تقویت ترمیم سلولهای اندوتلیال، تسریع مکانیسم گرانوله شدن و رگزایی در بافتهای اطراف حاصل میشود که به ایجاد تعادل و تقویت سلامتی در بیمار کمک میکند.
همچنین ادعا میشود حجامت در کاهش چربی بد خون (LDL) و کلسترول در مردان و در نتیجه پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی مفید است.
همچنین مشخص شده که حجامت در اثر کاهش لنفوسیتها در محل و افزایش نوتروفیلها، که به نوعی مکانیسم ضد ویروسی محسوب میشود، در کاهش میزان درد نقش دارد!
ادعا میشود از دست دادن خون در اثر حجامت همزمان با اتساع عروق ضمن تحریک عملکرد اعصاب پاراسمپاتیک، به ریلکس شدن عضلانی کمک میکند.
همچنین مشاهده شده است که بعد از حجامت کیفیت خون باقی مانده بهتر شده و از طرفی تعداد گلبولهای قرمز خون نیز افزایش مییابد.
در افراد مبتلا به دیابت نیز کاهش قند خون پس از حجامت مشاهده شده است.
عوارض جانبی حجامت چیست؟
اگرچه حجامت عوارض جانبی جدی ندراد، با اینحال در حین درمان یا طی روزهای اول پس از درمان یکسری علائم ممکن است پدیدار شوند. در حین درمان ممکن است فرد احساس سرگیجه کند. همچنین تعرق و حالت تهوع نیز ممکن است پیش آید.
پس از درمان پوست در ناحیه فنجانگذاری شده تحریک و به رنگ قرمز درمیآید. و در محل زخم احساس درد یا سوزش ممکن است حس شود.
خطر ابتلا به عفونت یک خطر دائمی در این روش است. لذا نیازمند دقت بسیار بالا حین تمیز کردن پوست و ابزارآلات قبل از ایجاد هر گونه خراشی در سطح پوست است.
عوارض دیگر قابل ذکر ایجاد آثار زخم و یا کبودی در محل است.
طب سنتی شامل درمان طیف وسیعی از بیماریها، عادات و همچنین شناخت مزاج میباشد جهت اطلاع از مکانیسم اثر طب سوزنی از نگاه طب سنتی اینجا کلیک کنید.