اگزما چیست:
حالتی است که طی آن نواحی از پوست دچار التهاب شده، به رنگ قرمز درآمده و ضمن خارش ظاهری ترک خورده و خشن دارد. گاها علاوه بر این علائم، در سطح پوست تاول نیز ایجاد می¬شود. شایعترین نوع اگزما اصطلاحا “آتوپیک اگزما” نامیده میشود که در اثر نقص عملکرد سیستم ایمنی ایجاد میشود.
چند نکته مختصر در مورد اگزما:
• بعضی از غذاها مانند آجیل و لبنیات میتوانند باعث تشدید علائم اگزما شوند
• علائم اگزما بر حسب سن افراد متفاوت است
• فاکتورهای محیطی مانند سیگار یا گردههای گیاهی میتواند باعث تشدید آن شوند
• درمانهای موجود صرفا با هدف کنترل علائم و ترمیم پوست تجویز میشوند. به عبارت دیگر یک درمان قطعی برای اگزما وجود ندارد
• اگزما یک بیماری مسری نیست
علت اگزما:
اگرچه علت دقیق اگزما مشخص نیست اما اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند. از جمله عوامل محیطی عبارتند از:
• مواد تحریک کننده مانند صابون، سفیدکننده، شامپو، آبمیوه تازه، سبزی و گوشت
• مواد آلرژیزا مانند گرد و غبار، حیوانات، گرده گیاهان، کپک
• باکتریها مانند استافیلوکوکوس یا قارچها
• آّب داغ یا بسیار سرد
• مواد غذایی مانند آجیل، تخممرغ، سویا و گندم
• استرس میتواند سبب تشدید اگزما شود
• تغییرات هورمون
درمان اگزما:
درمانهای فعلی صرفا با هدف کنترل عوارض ناشی از اگزما تجویز میشوند که به سن، شدت عارضه و وضعیت سلامت بیمار بستگی دارند.
درمانهای خانگی مختلفی برای بهبود سلامت پوست میتوانند مورد استفاده قرار گیرند:
• حمام با آب ولرم
• استفاده از مواد مرطوب کننده بلافاصله بعد از حمام
• مرطوب کردن روزانه پوست
• استفاده از لباسهای کتان و نرم و پرهیز از البسه زبر یا تنگ
• استفاده از صابونهای ملایم حین شستشو
• خشک کردن آرام پوست بعد از حمام یا خشک کردن در هوای آزاد، بدون استفاده از حوله زبر یا مالش شدید
• پرهیز از فعالیتهایی که باث عرق کردن میشوند و همچنین خودداری از تغیرات دمای ناگهانی پوست
• آگاهی و پرهیز از فاکتورها یا عوامل حساسیتزای تشدید کننده اگزما در خود فرد
• استفاده از رطوبتساز در هوای سرد یا خشک
• کوتاه کردن ناخن با هدف جلوگیری از خراشیدن پوست حیت خاراندن
درمانهای دارویی رایج عبارتند از:
• استفاده از کرمها یا پمادهای حاوی کورتیکوستروئید
• مصرف قرص یا تزریق داروهای کورتیکوستروئید در صورت موثر نبودن کرمها و پمادها
• آنتیبیوتیک
• داروهای ضد ویروس و ضد قارچ
• آنتیهیستامین
• مهارکنندههای کلسینورین
• درمان با پرتو فرابنفش
درمان اگزما با طب سوزنی:
طب سوزنی یک روش درمانی در طب سنتی چینی بوده و در پزشکی مدرن به عنوان یک درمان مکمل یا جایگزین مورد استفاده قرار میگیرد. در طب سوزنی علت بیماریها ناشی از گرفتگی یا انسداد مسیرهای انرژی در بدن است. لذا برای برقراری جریان آزاد انرژی در بدن از سوزنهای بسیار باریک و استریل استفاده میشود. این سوزنها در نواحی خاصی از بدن که در مجاورت کانالهای انرژی هستند کاشته میشوند. برای درمان اگزما سوزنها معمولا در ناحیه بازو و پا کاشته میشوند. این سوزنها ممکن است به مدت ۱۰ دقیقه یا یک ساعت در محل باقی بمانند. در حین کاشت سوزن ممکن است از دما یا الکتریسیته برای تحریک بیشتر استفاده شود.
در سال ۲۰۱۹ یک مطالعه مروری سیستماتیک در مورد تاثیر طب سوزنی در درمان آتوپیک اگزما توسط محققان چینی منتشر شد. در این بررسی هشت مطالعه کارآزمایی بالینی با جامعه آماری ۴۳۴ نفر مورد آنالیز قرار گرفت. بر اساس آنالیزها استفاده از طب سوزنی در مقایسه با حالتی که هیچ روش درمانی بکار گرفته نشده بود، نتایج بهتری در درمان اگزما داشته است. همچنین این آنالیزها نشان داده است که طب سوزنی نسبت به مصرف داروهای رایج نیز عملکردی بهتری در درمان کلی علائم اگزما دارد. بطورکلی این نتایج نشان میدهد که طب سوزنی میتواند به عنوان یک روش مناسب در کاهش خارش و التهابات ناشی از اگزما باشد.
به نظر میرسد طب سوزنی از طریق کاهش فاکتورهای تحریک کننده التهاب و سایتوکینها مانند IgE، IL-4، IL-8 و TNF-alpha اثر ضد حساسیت خود را ایفا میکند. همچنین اثبات شده است که کاشت سوزن سبب تقویت گردش خون در بدن میشود. این فاکتور از طریق تقویت اکسیژنرسانی و غذارسانی و همچنین ضمن آبرسانی بیشتر به پوست، به تقویت بافت پوستی و رفع خشکی آن کمک کرده و ترمیم زخم را سرعت میبخشد.